Fiskalna kasa je obavezna za sva lica registrovana za promet dobara ili pružanja usluga. Obavezi evidentiranja prometa se podliježe bez obzira na načina plaćanja: gotovina, ček, kartica, virman i slično, i to evidentiranjem svakog pojedinačnog prometa.

Ovo je definisano Zakonom o fiskalnim sistemima (Sl. Novine FBiH br. 81/09). Međutim, istim ovim Zakonom, Čl. 5 definisano je i ko je oslobođen od fiskalizacije, odnosno koja su to izuzeća od obavezne fiskalizacije.

Ko je oslobođen od fiskalizacije?

Izuzeća od obavezne fiskalizacije obuhvataju sljedeće djelatnosti:

1. samostalnog poljoprivrednog proizvođača, u slučaju prodaje vlastitih poljoprivrednih proizvoda na pijačnim tezgama i porodičnom poljoprivrednom gazdinstvu,
2. vlasnika samostalne zanatske radnje, u slučaju prodaje vlastitih proizvoda umjetničkog i starog zanatstva i domaće radinosti na pijačnim tezgama i sličnim objektima,
3. banke i osiguravajuća društva,
4. energetska, komunalna, telekomunikacijska i druga preduzeća koja naknadu za prodatu robu, odnosno pružene usluge naplaćuju ispostavljanjem računa o obračunu potrošnje preko mjernih instrumenata (električna energija, gas, grijanje, voda, telefon i dr.),
5. poštanske aktivnosti i prijevoz i isporuku poštanskih pošiljki,
6. obavezno socijalno osiguranje,
7. djelatnost vjerskih organizacija,
8. umjetničko i književno stvaralaštvo i scensku umjetnost,
9. rad umjetničkih ustanova,
10. djelatnost biblioteka,
11. djelatnost arhiva,
12. djelatnost muzeja,
13. prodaju preko automata,
14. djelatnost čistača cipela i nosača,
15. djelatnosti obrazovanja (predškolsko, osnovno, srednje i visoko)
16. djelatnosti javnih zdravstvenih ustanova,
17. djelatnost organa uprave i upravnih organizacija,
18. djelatnosti pravnih lica koja vrše profesionalnu rehabilitaciju osoba sa invaliditetom i registrovanu djelatnost obavljaju upošljavanjem preko 50% lica sa invaliditetom, čiji stepen invalidnosti iznosi najmanje 50%,
19. djelatnosti Crvenog krsta/križa Federacije Bosne i Hercegovine propisane Zakonom o crvenom krstu/križu („Službene novine Federacije BiH“ broj 28/06) i druge humanitarne djelatnosti humanitarnih organizacija, udruženja i fondacija koja nisu registrovana za obavljanje privredne djelatnosti,
20. taksi djelatnost koju fizička lica obavljaju sa samo jednim (vlastitim) vozilom,
21. djelatnosti obrtnika i srodnih djelatnosti koji paušalno plaćaju porez na dohodak,
22. djelatnosti Komisije za vrijednosne papire, Registra vrijednosnih papira i društava za upravljanje fondovima, prilikom obavljanja poslova finansijskog posredovanja,
23. prodaja na tržnicama na malo (pijacama), koja se obavlja izvan trgovačkih radnji koje su rješenjem nadležnog organa registrovane za djelatnost trgovine,
24. prodaja na štandovima i stolovima izvan tržnica na malo, koja se obavlja na mjestima za koje je nadležni organ izdao odobrenje.

Šta ako lice obavlja više djelatnosti?

Postoje i situacije kada lice obavlja više djelatnosti, kada je za neke obavezna fiskalizacija, a druge ne. U takvim slučajevima, lice je dužno svaki pojedinačni promet iz djelatnosti za koje je obavezna fiskalizacija i prijenosu podataka preko terminala do servera Poreske uprave, evidentirati.

Važno je napomenuti da obveznik može početi sa obavljanjem svoje djelatnosti kada je obavljena fiskalizacija fiskalnog sistema.

Fiskalna kasa je obavezna za svako prodajno mjesto.

Visina kazni

Za nepoštivanje odredbi Zakona o fiskalnim sistemima od strane obveznika, propisane su novčane kazne u iznosu od:

2.500 KM do 20.000 KM za pravno lice – obveznika
1.000 KM do 3.000 KM za odgovorno lice u pravnom licu
3.000 KM do 10.000 KM za poduzetnika